Landbouwgrond meermaals als belegging over de kop
Honderden percelen landbouwgrond zijn sinds 2005 opgekocht door grondhandelaren, in tientallen stukjes gesplitst en tegen veel hogere prijzen als beleggingsobject doorverkocht. RTL Nieuws deed onderzoek en legde oud-landbouwminister Cees Veerman onder het vergrootglas.
RTL Nieuws inventariseerde met het Kadaster sinds 2005 zeker 793 grote landbouwpercelen. Deze grondhandel is legaal als de uiteindelijke koper niet met valse informatie op het verkeerde been is gezet.
Advocaat Bert van Mieghem zegt bij RTL Nieuws dat bij de levering van dit soort gronden een klein clubje notarissen is betrokken. Van Mieghem bepleit betere regels die zorgen dat notarissen meer werk van hun informatieplicht maken.
Wat betekent informatieplicht notarissen?
Notarissen moeten zich bij de rechter soms verantwoorden voor medewerking aan speculatieve grondtransacties. In 2021 werd een notaris uit het ambt gezet omdat hij aan dergelijke transacties had meegewerkt. De Autoriteit Financiële Markten legt boetes op aan bedrijven die grond aan particulieren verkopen en die over te behalen rendementen en waardestijgingen een te positieve verwachting wekken.
Prijzen die voor de grond worden betaald, lopen volgens berekeningen van RTL op tot € 550.000 per hectare. Dat is een veelvoud van de normale grondprijs. Volgens RTL Nieuws is sinds 2005 met de beleggingen naar schatting € 384 miljoen gemoeid.
Veel percelen die het Kadaster identificeerde, liggen aan de rand van dorpen en steden of in hoeken van kruisingen van wegen, spoorlijnen of kanalen. Er zitten percelen van enkele hectares tussen die in tientallen kleinere grondstukken van bijvoorbeeld 250 of 500 vierkante meter zijn opgesplitst.
Cees Veerman: Wat is er tegen je bezit goed te verkopen?
Een perceel van 7 hectare landbouwgrond van voormalig landbouwminister Cees Veerman is een van de ‘beleggingsgronden’ die door RTL Nieuws zijn geïdentificeerd. Veerman zegt in een reactie dat er niets verkeerd is gegaan bij de verkoop van de grond en ook dat hij niemand foute informatie heeft verstrekt. RTL meldt dat het bedrijf van Veerman en zijn zoons de afgelopen maanden door henzelf in stukken opgeknipte landbouwgrond verkocht aan grondhandelaar JE Vastgoed. Die verkocht de grond deels door aan particuliere beleggers. De begeleidende boodschap was dat er een zeer grote kans is dat de grond in waarde stijgt.
“Dat zijn een heleboel onwaarheden op een rij”, reageert de oud-minister. Veerman vergewiste zich bij zijn notaris en advocaat of hij iets fout heeft gedaan, nadat RTL hem confronteerde met de grondtransacties: “Dat is niet het geval.”
‘Het is warme grond’
Veerman had bij het dorp Nieuw-Beijerland 8 hectare landbouwgrond liggen. In verband met de verplaatsing van zijn landbouwbedrijf besloot hij met zijn zoons die grond te verkopen. “Ik heb 1 hectare verkocht voor € 60 per vierkante meter.” Die grond is inmiddels benut voor dorpsuitbreiding.
“Vorig jaar heb ik de resterende grond, 7 hectare, verkocht voor € 40 per vierkante meter, met uitgestelde levering.” RTL meldt een grondprijs van € 45 per hectare. Op de vraag of € 400.000 per hectare niet veel geld is voor een perceel landbouwgrond, zegt Veerman:
“Het is warme grond. En wat is ertegen dat ik mijn bezit verkoop tegen een goede prijs? Wat de koper ermee doet, is zijn zaak.” Veerman maakte met de koper afspraken over het terug huren van de grond. Hij heeft de grond nog in gebruik. Er is niemand door hem misleid, zegt Veerman. “Er is geen bestemmingsplan voor die grond, dat kun je zo in het kadaster zien. En iedereen die iets koopt, heeft de plicht zich ervan te vergewissen wat hij koopt.”
Veerman begrijpt niet waarom RTL Nieuws zijn grondtransactie eruit gepikt heeft. “Ik begrijp echt de commotie niet. Dat ze het in de sfeer van een duister handeltje trekken, vind ik beledigend.” Veerman stelt dat hij en zijn bedrijf geen enkele aanwijzing hadden dat bij de koper van zijn grond van ‘oplichting’ of ‘andere onfatsoenlijke handelingen’ sprake was.