Rekening naar de klant: ’Graaiflatie’
De Nederlandse bedrijven hebben hun prijzen veel meer verhoogd dan de kostenstijging van energie en grondstoffen waarmee ze zelf zijn geconfronteerd. Deze ’graaiflatie’ bedraagt ongeveer een vijfde van de totale inflatie.
Dat hebben economen van de Rabobank berekend. Volgens het onderzoek, dat vrijdag verschijnt, zou de inflatie op 9,4 procent zijn uitgekomen als bedrijven alleen hun extra kosten hadden doorberekend. In werkelijkheid stegen de consumentenprijzen vorig jaar met 11,6 procent.
„In eerste instantie was het idee dat ook bedrijven deels op hun winstmarges zouden moeten interen”, zegt Rabo-econoom Hugo Erken. „Maar de rekening van de inflatie is terechtgekomen bij de consument. Dat is een feit.”
Winst
Eerder suggereerde vakbond FNV dat grote bedrijven misbruik maken van de situatie door hun prijzen extra te verhogen. Maar het FNV-onderzoek nam ook winsten mee die bedrijven in het buitenland boekten en winsten door verkoop van bedrijfsonderdelen. Rabo baseert zich op CBS-cijfers en kijkt puur naar de prijzen en winsten in Nederland.
Volgens het onderzoek van Rabo lagen de bedrijfswinsten in het vierde kwartaal van 2022 bijna 11 miljard euro hoger dan het jaar ervoor. Die winststijging is voor een belangrijk deel te verklaren doordat de consumentenprijzen flink harder stegen dan de bedrijfskosten.